Ο Αντιδήμαρχος Πολιτικής Προστασίας, Μιχάλης Αναστασίου, παραβρέθηκε σήμερα στην ημερίδα με θέμα: «Πολιτική Προστασία στην Αχαΐα», που διοργάνωσαν στην Αγορά Αργύρη το portal pelop.gr και το Ίδρυμα «Λήδας, Νανάς & Σπύρου Δούκα», με συνδιοργανώτρια την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας.
Στην ομιλία του ο Αντιδήμαρχος, ανέφερε τα εξής:
«Εκ μέρους της Δημοτικής Αρχής και του Δήμου Πατρέων, σας ευχαριστώ για την πρόσκληση στη σημερινή Ημερίδα, με θέμα την Πολιτική Προστασία και την αντιπυρική περίοδο.
Από μεριάς μας, χτυπάμε καμπανάκι κινδύνου και καλούμε τον Πατραϊκό λαό σε επαγρύπνηση και ετοιμότητα. Είναι αναγκαίο να αποκτήσουν προτεραιότητα τα ζητήματα της πυρασφάλειας και της πυροπροστασίας στις διεκδικήσεις, στους καθημερινούς αγώνες μας, καθώς βρίσκονται διαχρονικά εκτός των προτεραιοτήτων του κράτους και όλων των κυβερνήσεων, με τα γνωστά αποτελέσματα.
Οι αρνητικοί παράγοντες που συνέβαλαν τα προηγούμενα χρόνια στην εκδήλωση και εξάπλωση καταστροφικών πυρκαγιών -όπως είναι οι ελλείψεις σε μέσα, προσωπικό, υποδομές, χρηματοδότηση- παραμένουν.
Η προστασία του πληθυσμού, των υποδομών και του περιβάλλοντος από τις πυρκαγιές αποτελεί ένα σύνθετο ζήτημα, με πολλές παραμέτρους. Αφορά πρώτα και κύρια την πρόληψη των κινδύνων για να μην εκδηλωθεί πυρκαγιά ούτε σε δασική έκταση, ούτε σε αστική περιοχή, ούτε σε βιομηχανική.
Η πρόληψη προϋποθέτει ότι ο χωροταξικός σχεδιασμός θα λαμβάνει υπόψη το κριτήριο της ασφάλειας και της προστασίας του περιβάλλοντος, της υγείας του λαού. Προϋποθέτει ότι οι υποδομές, οι εγκαταστάσεις, ο εξοπλισμός θα λειτουργούν και θα συντηρούνται με βάση τις προδιαγραφές ασφάλειας. Ότι θα υπάρχει επαρκές και εκπαιδευμένο προσωπικό στις βιομηχανικές μονάδες, θα ακολουθούνται διαδικασίες ασφάλειας, θα υπάρχει ουσιαστικός κρατικός έλεγχος του συνόλου των διαδικασιών που απαιτούνται για την πρόληψη.
Αντί για τα παραπάνω, είμαστε αντιμέτωποι με την ανεπαρκή προετοιμασία για την αντιμετώπιση αυτών των κινδύνων. Το ζήτημα αφορά ενδεικτικά:
- Στην έλλειψη ολοκληρωμένων σχεδίων αντιμετώπισης που να λαμβάνουν υπόψη το σύνολο των κινδύνων.
- Στην ανεπάρκεια υποδομών και μέσων αντιμετώπισης και προστασίας του πληθυσμού, όπως είναι για παράδειγμα η έλλειψη μέσων, διαδικασιών και οδών διαφυγής και εκκένωσης σε περίπτωση ενός μεγάλου τεχνολογικού ατυχήματος ή μιας φυσικής καταστροφής, που θα απειλεί την ασφάλεια του πληθυσμού.
- Στην έλλειψη προσωπικού των κρατικών υπηρεσιών και ειδικότερα στο Πυροσβεστικό Σώμα, αλλά και τους Δήμους, στους οποίους έχουν μεταφερθεί ευθύνες του κρατικού μηχανισμού μέσω της Πολιτικής Προστασίας.
- Στην ελλιπή εκπαίδευση των υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης, των εμπλεκόμενων φορέων, αλλά και την έλλειψη εκπαίδευσης και ασκήσεων ετοιμότητας του πληθυσμού, κ.ά.
Σημαντική πλευρά αποτελεί, επίσης, η απουσία ενός ουσιαστικού πλαισίου πρόληψης του επαγγελματικού κινδύνου των πυροσβεστών, οι οποίοι κινδυνεύουν από σοβαρά εργατικά ατυχήματα, αλλά και από επαγγελματικές ασθένειες.
Είναι σημαντικό να διασαφηνίσουμε ότι η δασοπροστασία αποτελεί βασικό αντικείμενο της ολοκληρωμένης διαχείρισης και προστασίας των δασικών οικοσυστημάτων, που αποτελούν ενιαίο και αδιάσπαστο χώρο.
Ο περιορισμός της δασοπροστασίας μόνο ως αντιπυρική προστασία ή ακόμη χειρότερα, ως δασοπυρόσβεση, δηλαδή μόνο ως καταστολή των δασικών πυρκαγιών, είναι αντιεπιστημονικός.
Γίνεται σκόπιμα από όλες τις Κυβερνήσεις, για να κρύψει το πραγματικό περιεχόμενο της δασοπροστασίας, το οποίο θα αποκάλυπτε το χαρακτήρα και τον προσανατολισμό της εκάστοτε κυβερνητικής πολιτικής, που έχει ως κριτήριο την κερδοφορία των μονοπωλιακών ομίλων.
Με πυξίδα την κερδοφορία των επιχειρηματικών ομίλων, προωθείται η πολιτική ιδιωτικοποίησης των δασών, ο δασικός τουρισμός, υλοποιείται το Εθνικό Κτηματολόγιο και οι δασικές χάρτες από ιδιωτικές εταιρίες. Η πολιτική γης όλων των μέχρι σήμερα Κυβερνήσεων έχει κοινή κατεύθυνση τη συγκέντρωση της γης σε λίγα χέρια, τη νομιμοποίηση όλων των καταπατήσεων, των παράνομων αλλαγών στη χρήση της γης και όχι την προστασία του περιβάλλοντος, της λαϊκής περιουσίας και του φυσικού πλούτου της περιοχής.
Η αντιπυρική περίοδος αρχίζει από 1η Μάη μέχρι τις 31 Οκτώβρη. Με υψηλό αίσθημα ευθύνης ο Δήμος της Πάτρας προσπαθεί να ανταποκριθεί στα βάρη που του έχουν μεταφερθεί στον τομέα της Πολιτικής Προστασίας, λαμβάνοντας υπόψιν και την έλλειψη σε προσωπικό, αλλά και την τεράστια έκταση του Δήμου μας που αντιστοιχεί σε έκταση 330 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Τα τελευταία χρόνια στους Δήμους έχουν μεταφερθεί σωρηδόν νέες αρμοδιότητες, χωρίς πόρους και προσωπικό, πράγμα που ισχύει και για την Πολιτική Προστασία. Μάλιστα, μόλις πριν λίγες μέρες, η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας ουσιαστικά ενημέρωσε το Δήμο πως ό,τι δεν έχει κάνει το κράτος εδώ και δεκαετίες, πρέπει να τα κάνει μια υποστελεχωμένη Υπηρεσία του Δήμου εντός κάποιων ημερών! Ενδεικτικά, λένε ότι πρέπει η Υπηρεσία να καταγράψει ανά περιοχή πόσα άτομα μένουν, πόσα οχήματα θα χρειαστούν για την απομάκρυνσή τους, τους δρόμους που υπάρχουν, τους χώρους συγκέντρωσης, μονοδρομήσεις που θα χρειαστεί να γίνουν, τα άτομα με αναπηρία ανά περιοχή και εξασφάλιση ειδικών οχημάτων για τη μεταφορά τους, καθώς και άλλα δεκάδες πράγματα. Φυσικά, δίνουν δήθεν την «εναλλακτική», λέγοντας ότι αν δεν μπορούμε εμείς, να αναθέσουμε τις μελέτες αυτές σε ιδιώτες, προχωρώντας έτσι την ιδιωτικοποίηση σε έναν ακόμα ευαίσθητο τομέα, ο οποίος πρέπει να είναι αποκλειστικά κρατική ευθύνη!
Το επιστημονικό δυναμικό, τα στελέχη των διευθύνσεων, της Πολιτικής Προστασίας, της ΔΕΥΑΠ, το εργατοτεχνικό προσωπικό προσφέρουν τα μέγιστα με δεδομένες τις δυνατότητες που έχουν. Έχει διαμορφωθεί ένας ολοκληρωμένος σχεδιασμός σ’ όλα τα επίπεδα, της πρόληψης, της ενημέρωσης, της συνεργασίας με τους εμπλεκόμενους φορείς. Ο μηχανισμός του Δήμου έχει τεθεί σε πλήρη ετοιμότητα με σχέδιο άμεσης κινητοποίησης του ανάλογα με το μέγεθος του φαινομένου.
Πραγματοποιείται καθαρισμός χώρων συγκέντρωσης εύφλεκτων υλικών σε συνεργασία με την Πυροσβεστική Υπηρεσία. Έχουν δρομολογηθεί οι ενέργειες πρόσληψης εκτάκτου προσωπικού τριμήνου διάρκειας για τις ανάγκες πυρασφάλειας και δασοπροστασίας, ενώ επεμβαίνουμε με μηχανήματα του Δήμου σε αγροτικούς δρόμους για την αποκατάσταση τους, προκειμένου απρόσκοπτα να περνούν τα πυροσβεστικά οχήματα και από την ΔΕΥΑΠ επισκευάζονται και τοποθετούνται νέα υδροστόμια.
Από το Γραφείο Πολιτικής Προστασίας έγινε επικαιροποίηση στο σχέδιο Αντιμετώπισης Έκτακτων Αναγκών εξαιτίας δασικών πυρκαγιών, το οποίο έχει αποσταλεί στις αρμόδιες υπηρεσίες. Έχουν ενημερωθεί εγγράφως μια σειρά δημόσιων φορέων (ΔΕΔΔΗΕ, ΟΣΕ, Αρχαιολογική Υπηρεσία Πατρών, Πανεπιστήμιο Πατρών, 6η ΥΠΕ, Ιερά Μητρόπολη, ΟΑΕΔ) για την εκτέλεση εργασιών προληπτικού καθαρισμού των ιδιοκτησιών τους προς αποφυγή πρόκλησης πυρκαγιάς, αντίστοιχα και κάλεσμα προς τους ιδιοκτήτες ακινήτων για τα ιδιωτικά οικόπεδα.
Σημαντικό κεφάλαιο αυτού του σχεδιασμού από την πλευρά του Δήμου αποτελεί η συνεργασία με την Πυροσβεστική Υπηρεσία και τους Εθελοντικούς Συλλόγους δασοπροστασίας, με τα Τοπικά Συμβούλια και τις ομάδες πυρασφάλειας κατά περιοχή, για την περιφρούρηση των επικίνδυνων περιοχών. Ο Δήμος διαθέτει πυροσβεστικά οχήματα (ντακότες) στις εθελοντικές ομάδες, εκτός των οχημάτων που είναι σε ετοιμότητα με βάση το σχεδιασμό.
Τέλος σε σχέση με το σχεδιασμό από πλευράς Δήμου, το προσωπικό του Γραφείου Πολιτικής Προστασίας θα είναι όλο το 24ωρο σε ετοιμότητα για την αντιμετώπιση τυχόν προβλημάτων, όπως κάθε χρόνο και με την εμπειρία που διαθέτει θα συμβάλει ουσιαστικά στις δράσεις της αντιπυρικής προστασίας όπως φυσικά και το προσωπικό των εμπλεκομένων εκτός Δήμου Υπηρεσιών αλλά και των συλλόγων και ομάδων εθελοντών με την σημαντική τους προσφορά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η πυρκαγιά στο Σούλι το περασμένο καλοκαίρι, όπου οι εργαζόμενοι του Δήμου με τις εθελοντικές ομάδες και τις ομάδες πυροπροστασίας του Εργατικού Κέντρου Πάτρας ριχτήκανε στη μάχη της κατάσβεσης από το χωριό έως το υδραγωγείο της ΔΕΥΑΠ, δίπλα στις πυροσβεστικές δυνάμεις και στους κατοίκους που πάλευαν να σώσουν το βιος τους.
Πέρα όμως από τον σχεδιασμό και την προσπάθεια που καταβάλλουμε όλοι σε τοπικό επίπεδο, δεν μπορούμε να αφαιρεθούμε απ’ τις γενικότερες ελλείψεις, που δεν μας επιτρέπουν να εφησυχάζουμε στιγμή και που υπονομεύουν τις προσπάθειές μας.
Η σοβαρή προσπάθεια που γίνεται, με πενιχρά μέσα, δεν αναιρεί την κρατική ευθύνη, την ευθύνη όλων των Κυβερνήσεων, οι οποίες δεν υλοποιούν τα αιτήματά μας, για άμεσα μέτρα αντιπλημμυρικής, αντιπυρικής και αντισεισμικής θωράκισης, για έργα και εξοπλισμό των δημοτικών υπηρεσιών, με γνώμονα τις λαϊκές ανάγκες.
Η κρατική χρηματοδότηση για τους Δήμους σε σχέση με το 2009 – αφετηρία της κρίσης- έχει μειωθεί πάνω από 62%. Η μείωση αυτή και η κατακόρυφη αύξηση των ιδίων εσόδων είναι η τρανή απόδειξη ότι η αποκέντρωση αρμοδιοτήτων έχει ως άμεσο στόχο την αφαίμαξη των λαϊκών νοικοκυριών.
Η χρηματοδότηση της Πολιτικής Προστασίας για τις αναγκαίες, μελέτες, έργα κλπ. των βασικών φορέων υλοποίησης του σχεδιασμού, Πυροσβεστικής – Δασικής Υπηρεσίας, συνεχίζει να θεωρείται από τις εκάστοτε κυβερνήσεις οικονομικό “βάρος” στον κρατικό προϋπολογισμό. Είναι χαρακτηριστικό πως η χρηματοδότηση στο Δήμο μας που αφορά τις ετήσιες ανάγκες της υπηρεσίας αφορά το “εξωφρενικό” ποσό των 130.000€, όταν ο Δήμος μας για την αντιπυρική - αντιπλημμυρική προστασία μέσω του δημοτικού προϋπολογισμού δαπανά σχεδόν 1 εκατομμύριο ευρώ μόνο για την αποψίλωση κοινόχρηστων χώρων, καθαρισμό δασών, αλσών, κοινοτικών –αγροτικών οδών. Η συνέχιση της απαράδεκτης τακτικής της μεταφοράς αρμοδιοτήτων στους δήμους χωρίς να συνοδεύονται τουλάχιστον, με τους αντίστοιχους οικονομικούς πόρους, μέσα και προσωπικό, επιδεινώνει ακόμα περισσότερο το πρόβλημα. Μεταφέρει τις πολιτικές και ποινικές ευθύνες των επιπτώσεων από τις καταστροφές από την Κυβέρνηση και το Υπουργείο στις Δημοτικές Αρχές.
Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα να μπαίνουν σοβαρά εμπόδια στην αντιμετώπιση των πυρκαγιών, να χάνονται ανθρώπινες ζωές, να καίγονται ολόκληρα δάση και περιουσίες, γιατί λένε δεν υπάρχουν χρήματα, τη στιγμή που για παράδειγμα, κάθε χρόνο σκορπίζονται, κυριολεκτικά, 4 δισεκατομμύρια ευρώ για τις πολεμικές δαπάνες του ΝΑΤΟ και χαρίζονται χρέη δισεκατομμυρίων στο μεγάλο κεφάλαιο.
Μ’ αυτό τον τρόπο δεν αντιμετωπίζονται οι πραγματικές ανάγκες της Αντιπυρικής Προστασίας. Μάλιστα επιδεινώνονται μετά την εφαρμογή του νέου αντιπεριβαλλοντικού νόμου όπου παραδίδονται βουνά και δάση, στα πλαίσια της «πράσινης ανάπτυξης», που ουδεμία σχέση έχει με την προστασία του περιβάλλοντος, εκτός αν θεωρήσουμε προστασία του περιβάλλοντος τη μετατροπή κάθε βουνού σε εργοτάξιο για να μπουν ΑΠΕ και την παράδοση δασών, βουνών, θαλασσών, ποταμιών και λιμνών στους επιχειρηματικούς ομίλους.
Η Κυβέρνηση της Ν.Δ προχώρησε παραπέρα την δασοκτόνα πολιτική. Βασικό στοιχείο της πολιτικής της είναι η αντιμετώπιση των δασών και της γης ως εμπόρευμα. Το αποτέλεσμα θα είναι η αύξηση των καμένων στρεμμάτων σε δάση, σε αγροτικές καλλιέργειες. Διατηρεί τον αντιεπιστημονικό διαχωρισμό της πρόληψης από την καταστολή των δασικών πυρκαγιών που έχει και αποδεδειγμένα αρνητικές επιπτώσεις. Συνεχίζει την υποχρηματοδότηση στην συντήρηση των υποδομών, μέσων και αρνείται την αναγκαία αύξηση του προσωπικού των επίγειων δυνάμεων της Π/Υ που αποτελούν ομολογουμένως το βασικό εργαλείο κατάσβεσης. Αντίθετα δαπανώνται εκατομμύρια στην ενοικίαση εναέριων μέσων από ιδιωτικές εταιρείες. Το απερίγραπτο είναι πως σε καθεστώς μεγάλων ελλείψεων σε μάχιμο προσωπικό της πυροσβεστικής υπηρεσίας συνεχίζουν να διατίθενται πάνω από 1.000 πυροσβέστες στα ιδιωτικοποιημένα αεροδρόμια και αυτοκινητοδρόμους. Με το ν.4662/2020 προωθεί την παραχώρηση τομέων πυρασφάλειας και δασοπροστασίας σε επιχειρηματικούς ομίλους, ενώ προβλέπεται και η εμπλοκή Μ.Κ.Ο. Θέτει τους φορείς της Πολιτικής Προστασίας στη διάθεση του ΝΑΤΟ εξυπηρετώντας βέβαια όχι τις ανάγκες του λαού αλλά τους επικίνδυνους σχεδιασμούς του.
Η κυβέρνηση συνεχίζει να μιλά για τον καθαρισμό των δασών, μόλις για 38.000 στρέμματα, ενώ οι ανάγκες είναι πάνω από 4 εκατομμύρια στρέμματα πανελλαδικά. Μιλά για συντήρηση και βελτίωση μόλις για το 10% των δασικών δρόμων που χρειάζονται τέτοιες εργασίες και για το 10-15% του συνόλου των αντιπυρικών ζωνών. Χωρίς φυσικά να γίνεται καν λόγος για τη διάνοιξη νέων όπου κριθεί σκόπιμο. Επιμένει να προβλέπει μόλις το 0,04% του προϋπολογισμού για το σύνολο των αναγκών του τομέα δασών!
Συνολικά, η αντιπυρική προστασία για μια ακόμα χρονιά στηρίζεται κυρίως στην οργάνωση της κατάσβεσης – καταστολής, με κύριο βάρος στις εναέριες δυνάμεις, ενώ θα έπρεπε να δίνεται βάρος στη διαχείριση των δασών και στο πλαίσιό της στον σύγχρονο αντιπυρικό σχεδιασμό, με κύριο βάρος στην πρόληψη.
Για να μην αναφερθούμε στο ανθρώπινο δυναμικό των Δασικών Υπηρεσιών που καλύπτει μόνο το 30% των αναγκών, για τις ελλείψεις προσωπικού στην Πυροσβεστική που ξεπερνούν τα 3.500 οργανικά κενά, ενώ το υπάρχον προσωπικό είναι εξουθενωμένο, του οφείλονται χιλιάδες μέρες άδειας και ρεπό, ενώ υπάρχουν τεράστιες ελλείψεις σε υλικοτεχνικό εξοπλισμό και οχήματα!
Ως Δημοτική Αρχή επανειλημμένα έχουμε αποκαλύψει και συγκρουστεί με την δασοκτόνα αντιλαϊκή πολιτική όλων των κυβερνήσεων. Διεκδικούμε την ολόπλευρη προετοιμασία και ενίσχυση των δυνατοτήτων του Δήμου αλλά και των εμπλεκομένων φορέων. Βασική εκτίμησή μας είναι ότι στις συγκεκριμένες συνθήκες είναι επιτακτικά αναγκαία η οργάνωση της πυροπροστασίας της χώρας σε επίπεδο δομής, υποδομών, εξοπλισμού, σχεδιασμού και αντιμετώπισης, να είναι αποκλειστικά ευθύνη του κράτους, με προσανατολισμό στην προστασία της ζωής και της περιουσίας του λαού και των δασικών οικοσυστημάτων. Ξεχωρίζουμε σαν βασικό στοιχείο της θέσης μας την κατάργηση του αντιεπιστημονικού διαχωρισμού της πρόληψης από την κατάσβεση των δασικών πυρκαγιών. Καμία εμπλοκή Μ.Κ.Ο, ιδιωτικών επιχειρήσεων και της Τοπικής Διοίκησης. Να καταργηθεί ο νόμος 4662/2020 που μεταξύ των άλλων θέτει την Π/Υ και άλλους φορείς στην υπηρεσία του ΝΑΤΟ. Να καταργηθούν όλοι οι αντιδασικοί νόμοι που ισχύουν, των προηγούμενων Κυβερνήσεων.
Διεκδικούμε να αυξηθεί γενναία η χρηματοδότηση των δήμων από τον κρατικό προϋπολογισμό, να τους αποδοθούν όλα τα παρακρατηθέντα, που μόνο για την Πάτρα φτάνουν τα 91εκ. ευρώ. Τα 22 εκ. ευρώ της συνολικής κρατικής χρηματοδότησης και τα 130 χιλ. ευρώ που αποδίδονται στο δήμο μας, είναι σταγόνα στον ωκεανό των απαιτούμενων δαπανών. Απαιτούμε να εξασφαλιστεί από τα αρμόδια Υπουργεία η στελέχωση των Δήμων και των τεχνικών υπηρεσιών τους με προσλήψεις μόνιμου επιστημονικού - εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού και η χρηματοδότησή του από το κρατικό προϋπολογισμό. Την κάλυψη των αναγκών σε μόνιμο προσωπικό και μέσα της πυροσβεστικής και δασικής υπηρεσίας. Καμία διάθεση πυροσβεστών και μέσων για την εξυπηρέτηση της πυρασφάλειας ιδιωτικών επιχειρηματικών συμφερόντων. Εργασία των πυροσβεστών με σύγχρονα μέσα για την ασφάλεια τους με αξιοπρεπείς μισθούς και συντάξεις.
Δεν αποτελεί νομοτέλεια να καιγόμαστε κάθε τρείς και λίγο. Η τεράστια τεχνολογική πρόοδος μπορεί να συμβάλει στη πρόληψη, στην προστασία του φυσικού πλούτου της χώρας μας, όπως και της υγείας και της ζωής των συνανθρώπων μας.
Σ’ αυτή την κατεύθυνση μπορεί να συμβάλει και η σημερινή συζήτηση.
Σας ευχαριστώ».
