Ανάπτυξη δικτύου έξυπνων αισθητήρων για την βελτίωση της ποιότητας του αστικού περιβάλλοντος ΒΑΑ Δήμου Πατρέων

Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ)

150.000,00€

Η Πράξη αφορά στη δημιουργία κατανεμημένου δικτύου έξυπνων αισθητήρων που μπορεί να μετρήσει πολλές περιβαλλοντικές παραμέτρους για μια πιο αποτελεσματική διαχείριση του Ιστορικού Κέντρου της πόλης.
Το έργο περιλαμβάνει τα πιο κάτω επιμέρους υποσυστήματα:
Υποσύστημα 1: Δίκτυο αισθητήρων για την συλλογή περιβαλλοντολογικών δεδομένων, οι οποίοι θα εγκατασταθούν σε συγκεκριμένα σημεία στο κέντρο της πόλης. Το δίκτυο αισθητήρων θα αποτελέσει τη βασική υποδομή μέσω της οποίας θα συλλέγονται δεδομένα για περιβαλλοντολογικές συνθήκες και την αποτύπωση των δεδομένων εντός του αστικού ιστού του Δήμου Πατρέων. Το υποσύστημα, μέσω των κατάλληλων λογισμικών θα πρέπει να επιτρέπει τον έλεγχο λειτουργίας καθώς και ενημέρωση για τυχόν βλάβες του δικτύου αισθητήρων.
Υποσύστημα 2: Εφαρμογές για τους πολίτες. Στα πλαίσια υλοποίησης του συγκεκριμένου υποσυστήματος θα πρέπει να αναπτυχτούν οι εξής εφαρμογές που θα προσφέρουν υπηρεσίες πληροφόρησης προς τους πολίτες:
- Διαδικτυακή Πύλη (web portal), μέσα από την οποία θα πραγματοποιείται παρακολούθηση των περιβαλλοντολογικών δεδομένων και συνθηκών, παροχή πληροφόρησης για συνάθροιση κοινού καθώς και υπηρεσίας ενημέρωσης για έκτακτες περιβαλλοντολογικές συνθήκες σε πραγματικό χρόνο.
- Εφαρμογή για φορητές συσκευές (κατ’ ελάχιστο για λειτουργικά IOS και ANDROID) την οποία ο πολίτης θα μπορεί να κατεβάζει από τα αντίστοιχα ηλεκτρονικά ‘καταστήματα’ (Apple και Google Play store). Η εφαρμογή θα του δίνει τη δυνατότητα να παρακολουθεί σε πραγματικό χρόνο τις περιβαλλοντολογικές συνθήκες που θα προκύπτουν από τα δεδομένα που θα συλλέγονται από το δίκτυο των εγκατεστημένων αισθητήρων (υποσύστημα 1) στον αστικό ιστό της πόλης.
Υποσύστημα 3: Ενοποιημένο Σύστημα Διαχείρισης, για τους Υπευθύνους του Φορέα χρήσης, το οποίο θα παρέχει, κατ’ ελάχιστο υψηλή εποπτεία της λειτουργικής κατάσταση του συνόλου των αισθητήρων και θα μπορεί να επεξεργάζεται τα δεδομένα πραγματικού χρόνου ώστε τουλάχιστον να μπορεί να διαμορφώνεται το κατάλληλο πλέγμα πληροφοριών προς διάθεση στα κανάλια διεπαφής με τους τελικούς χρήστες (πολίτες).
Υποσύστημα 4: Λογισμικό διασύνδεσης του συστήματος με τρίτες εφαρμογές και πλατφόρμες. Το συγκεκριμένο υποσύστημα θα παρέχει μέσω web services όλα τα δεδομένα που συλλέγονται μέσω του δικτύου αισθητήρων καθώς και θα μπορεί αντλεί δεδομένα από τρίτα συστήματα εφόσον διαθέτουν ανοιχτά δεδομένα και προσβάσιμα μέσω αντίστοιχων ηλεκτρονικών υπηρεσιών.
Οι κόμβοι μέτρησης περιβαλλοντολογικών δεδομένων θα εγκατασταθούν σε πέντε (5) σημεία της πόλης και πρόκειται να περιλαμβάνουν αισθητήρες για μέτρηση: Θερμοκρασίας και υγρασίας της ατμόσφαιρας, Επιπέδων θορύβου (ήχου), Αιωρούμενων σωματιδίων ατμόσφαιρας (Εύρος μεγέθους σωματιδίων 0.38 – 17um & μάζας PM1/ PM2.5 / PM10 μm/m3), Αερίων (Διοξείδιο του Άνθρακα, Μεθάνιο, Όζον, Οξυγόνο, Διοξείδιο του Νατρίου), Επιπέδου φωτός (luminosty level), Βροχής (pluviometer sensor), Ανέμου, Επιπέδων ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας.
Οι κόμβοι μέτρησης συνάθροισης κοινού θα εγκατασταθούν σε δύο (2) κεντρικά σημεία του αστικού ιστού και θα παίρνουν μετρήσεις με βάση τα ηλεκτρονικά στίγματα που παράγονται από τις φορητές συσκευές των πολιτών που θα κινούνται στις συγκεκριμένες περιοχές.

Βασικός στόχος της Πράξης είναι η αξιοποίηση εφαρμογών έξυπνης πόλης για την βελτίωση μικροκλίματος αστικών περιοχών και την προστασία του περιβάλλοντος. Στους πολίτες θα παρέχεται – μέσω εφαρμογών παρουσίασης δεδομένων έξυπνων υποδομών – η δυνατότητα προβολής χρήσιμων πληροφοριών συλλεγόμενων μέσω του δικτύου έξυπνων αισθητήρων που θα τοποθετηθούν σε διάφορα σημεία και το οποίο βασίζεται σε τεχνολογίες του Διαδικτύου των Πραγμάτων (IoT). Οι πολίτες θα παρακολουθούν σε πραγματικό χρόνο την ανάλυση των συλλεγόμενων δεδομένων σχετικά με την ποιότητα του αστικού περιβάλλοντος (π.χ. ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, επίπεδα θορύβου, μόλυνση της ατμόσφαιρας, κλπ.).
Επίσης, στόχο της Πράξης αποτελεί η βελτίωση της ποιότητας παρεχόμενων υπηρεσιών ΤΠΕ του Δήμου Πατρέων μέσω πολυκαναλικής διάθεσης των παραγόμενων δεδομένων.

Μέσω του δικτύου έξυπνων αισθητήρων επιδιώκεται:
(α) Εφαρμογή λύσεων έξυπνης πόλης για την βελτίωση μικροκλίματος αστικών περιοχών και την προστασία του περιβάλλοντος.
(β) Έλεγχος των εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου και υπολογισμός του ανθρακικού αποτυπώματος (carbonfootprint) του Ιστορικού Κέντρου του Δήμου Πατρέων, ώστε να εντοπισθούν οι περιοχές που χρήζουν προστασίας και να γίνουν οι αναγκαίες παρεμβάσεις.
(γ) Καταγραφή και έλεγχος περιβαλλοντικής ρύπανσης, ποιότητας του αέρα, ηχορύπανσης και φωτορύπανσης μέσω τεχνολογιών του Διαδικτύου των Πραγμάτων (Internet of Things – IoT) και προσδιορισμός υφιστάμενων και προβλεπόμενων ποσοστών/δεικτών.
(δ) Έλεγχος και μετρήσεις ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας στον αστικό ιστό.
(ε) Βελτίωση ποιότητας παρεχόμενων υπηρεσιών ΤΠΕ μέσω πολυκαναλικής διάθεσης.
(στ) Αύξηση της προσβασιμότητας σε ανοικτά δεδομένα.