Ξεκίνησαν χθες το απόγευμα, παρουσία πλήθους κόσμου, στο χώρο της Achaia Clauss, οι διήμερες εκδηλώσεις που διοργανώνει και φέτος, για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά, ο Δήμος Πατρέων για τα 74 χρόνια από την απελευθέρωση της Πάτρας από την γερμανική κατοχή.
Η χθεσινή εκδήλωση πραγματοποιήθηκε από τις 6 μ.μ. έως τις 8 μ.μ. με θέμα: «Νυχτερινή Περίπολος, το προηγούμενο βράδυ της απελευθέρωσης της Πάτρας» και περιελάμβανε:
-Επίσκεψη στην κρύπτη – υπόγεια εγκατάσταση, όπου παρουσιάστηκε αρχειακό υλικό της Achaia Clauss.
-Στη συνέχεια μαθητές του 9ου Γυμνασίου παρουσίασαν το αφιέρωμα: "Θυμάμαι δεν ξεχνώ...", σε κείμενα του «Νεολόγου Πατρών» και του Ιάκωβου Καμπανέλλη, ενώ η χορωδία του σχολείου απέδωσε "Το ακορντεόν" σε μουσική Μάνου Λοΐζου και στίχους του Γιάννη Νεγρεπόντη, "Μικρός Λαός" των Ρίτσου Θεοδωράκη και "Επέσατε Θύματα".
-Η Ορχήστρα Πατρών του Δημοτικού Ωδείου έπαιξε αποσπάσματα από τους ελληνικούς χορούς του Νίκου Σκαλκώτα και τον «Ύμνον εις την Ελευθερία» του Νικόλαου Μάντζαρου.
Παρόντες στην εκδήλωση ήταν ο Δήμαρχος Πατρέων, Κώστας Πελετίδης, η Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου, Κατερίνα Γεροπαναγιώτη, οι Αντιδήμαρχοι Ανδρέας Αθανασόπουλος, Διονύσης Πλέσσας, Χρήστος Κορδάς, Παναγιώτης Μελάς, Ιουλία Γιαννιτσοπούλου, Δημήτρης Πελεκούδας, Βασίλης Θωμόπουλος, Πρόεδροι Δημοτικών Οργανισμών, Δημοτικοί και Διαμερισματικοί Σύμβουλοι, ο ιδιοκτήτης της Οινοποιίας, Νίκος Καραπάνος, εκπρόσωποι φορέων και Συλλόγων.
Υποδεχόμενη τους επισκέπτες η εκπρόσωπος της Achaia Clauss, μεταξύ άλλων και μη μπορώντας να κρύψει την συγκίνησή της, είπε: «… Στα χρόνια της Αντίστασης, αγωνίστηκαν όλοι. Κινδύνευσαν όλοι. Συνελήφθησαν κάποιοι. Καταδικάστηκαν εις θάνατον για παραδειγματισμό των υπολοίπων και έλαβαν χάρη.
Στους πύργους κάποιοι από τους εργαζόμενους ήταν οργανωμένοι στην Αντίσταση. Τις νύχτες στα υπόγεια κελάρια, τα σκοτεινά, τα ποτισμένα από τη βαριά μυρωδιά του κρασιού και των αποσταγμάτων, έκρυβαν αντάρτες Έλληνες πολεμιστές, που ήθελαν να αλλάξουν τον κόσμο και να απελευθερώσουν τον τόπο από τους Γερμανούς κατακτητές.
Πάμε να δούμε, να μυρίσουμε, να αισθανθούμε, έστω στο ελάχιστο, το κλίμα, την ατμόσφαιρα της ηρωικής εκείνης εποχής, όταν το 12ο Σύνταγμα, που το προηγούμενο βράδυ είχε φιλοξενηθεί στο οινοποιείο, είχε στρατοπεδεύσει εδώ, οι πολεμιστές του είχαν δοκιμάσει και δυναμώσει το ηθικό τους με την Μαυροδάφνη και με τις ¨καλύτερες εντυπώσεις εβάδισαν δια την κατάληψιν των Πατρών».
Στην συνέχεια κατά ομάδες το πλήθος των επισκεπτών επισκέφτηκαν, υπό τους ήχους της Σάλπιγγας και του Ακορντεόν, το υπόγειο που είχαν φιλοξενηθεί οι αντάρτες του ΕΛΑΣ. Στο χώρο παρουσιαζόταν σημειώματα των ανταρτών στο βιβλίο επισκεπτών, ενώ ιδιαίτερη αίσθηση έκανε η ύπαρξη κλινοσκεπάσματος που χρησιμοποίησαν αντάρτες του ΕΛΑΣ το οποίο πρόσφερε, για τις ανάγκες της εκδήλωσης, εγγονός αντάρτη. Η ατμόσφαιρα ήταν άκρως συγκινητική.
Την καλλιτεχνική επιμέλεια της εκδήλωσης είχε ο καλλιτεχνικός διευθυντής του ΔΗΠΕΘΕ, Σταύρος Τσακίρης.
Λίγο αργότερα στην σύντομη ομιλία του ο Πρόεδρος του Πολιτιστικού Οργανισμού, Τάκης Πετρόπουλος, μεταξύ άλλων, τόνισε:
«Σαν σήμερα, πριν 74 χρόνια, στις 3 Οκτωβρίου 1944 το πρωί, το 2ο Τάγμα του 12ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ με διοικητή τον Χρήστο Γαλανόπουλο, μετά από σκληρές μάχες στα περίχωρα και μέσα στην πόλη με τους κατακτητές και τους ντόπιους συνεργάτες τους, δοσίλογους και ταγματασφαλίτες, είχε ολοκληρώσει την περικύκλωσή της, είχε καταλάβει στρατηγικά της σημεία και όλα ήσαν πλέον έτοιμα για την τελική μάχη ανακατάληψης και απελευθέρωσης της Πάτρας.
Οι 1800 ταγματασφαλίτες παρά την αρχική άρνηση του αρχηγού τους, του αρχιπροδότη Κουρκουλάκου, στο τελεσίγραφο του ΕΛΑΣ να παραδοθούν, αναγκάζονται τελικά να το κάνουν και παραδίδονται στους Άγγλους στις τοποθεσίες Εγλυκάδα και Ψαροφάϊ δύο ημέρες πριν την 1η Οκτωβρίου στις 8 το βράδυ και οδηγούνται πεζοί στην Κάτω Αχαΐα και ύστερα στον Άραξο.
Κύριο μέλημα του ΕΛΑΣ, όπως αναφέρει ο Ηλίας Παπαστεριόπουλος στην μπροσούρα του «Η απελευθέρωση της Πάτρας», «ήταν η απελευθέρωση χωρίς μάχες, θυσίες και καταστροφές της πόλης, αναίμακτα», γι’ αυτό όλο το Σεπτέμβρη του ’44 βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις δίνοντας τη δυνατότητα στους Γερμανούς να αποχωρήσουν με όλες τους τις δυνάμεις χωρίς μάχη και χωρίς ανατίναξη του λιμανιού και τα τάγματα Ασφαλείας να παραδοθούν στην αγγλική δύναμη 200 ανδρών που συμμετείχαν στην προσπάθεια απελευθέρωσης της πόλης…»
«…Στις 3 Οκτωβρίου το πρωί αρχίζει η τελική επίθεση. Οι ΕΛΑΣίτες έφθασαν στα Ψηλά Αλώνια… το βράδυ αργά οι Γερμανοί επιβιβάζονται σε πλοία και εγκαταλείπουν την Πάτρα καταστρέφοντας ένα μέρος του λιμανιού.
Την άλλη μέρα στις 4 Οκτωβρίου 1944, στις 6 το πρωί οι καμπάνες αναγγέλλουν την λευτεριά και το τέλος της σκλαβιάς. Οι απελευθερωτές, τα Τμήματα του ΕΛΑΣ παρελαύνουν στην ελεύθερη Πάτρα και οι κάτοικοι που γέμισαν τους δρόμους, υποδέχονται με λουλούδια και εκδηλώνουν τα αισθήματά τους στους ταλαιπωρημένους αγωνιστές των βουνών.
Η Δημοτική Αρχή θεωρεί τις πολύμορφες εκδηλώσεις που διοργανώνει 4η συνεχή χρονιά για την απελευθέρωση της πόλης από την Γερμανική κατοχή, όχι μόνο ως χρέος τιμής που αντιστάθηκε ηρωικά μέσα από τις γραμμές του ΕΑΜ και των ανταρτών του 12ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ, αλλά και καθήκον ανάδειξης της ιστορικής αλήθειας και εδραίωση της ιστορικής μνήμης που είναι φάρος για το μέλλον και κυρίως για την νεολαία, γιατί «Λαός χωρίς ιστορική μνήμη, λαός χωρίς μέλλον.
Ευχαριστούμε την Αχάια Κλάους για το αρχειακό υλικό που να διέθεσε και την πολύπλευρη βοήθειά της για την διοργάνωση της σημερινής εκδήλωσης.
Καλούμε τον λαό να λάβει μαζικά μέρος στις αυριανές εκδηλώσεις για την απελευθέρωση της Πάτρας που διοργανώνει ο Δήμος».
Οι εκδηλώσεις σήμερα Πέμπτη 4 Οκτώβρη συνεχίζονται με το εξής πρόγραμμα:
-10.00 π.μ., Δοξολογία στη Μητρόπολη με συμμετοχή Σχολικών Τμημάτων.
-11.00 π.μ., Κατάθεση στεφάνων στα Ψηλά Αλώνια, στο Μνημείο των 11 απαγχονισθέντων αγωνιστών και ομιλία από τη Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου, Κατερίνα Γεροπαναγιώτη.
-8.00 μ.μ., εκδήλωση στην Πλατεία Γεωργίου με ομιλία από τον Δήμαρχο, Κώστα Πελετίδη και μουσική παράσταση από την «χορωδία ΑΝΤΗΧΩ», το Χορευτικό Τμήμα του Πολιτιστικού Οργανισμού και τη Λαϊκή Ορχήστρα του.
Παράλληλα, ο Δήμος Πατρέων, σε συνεργασία με την Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Δυτικής Ελλάδας προγραμματίζει σειρά δράσεων στο πλαίσιο του εορτασμού για την απελευθέρωση της Πάτρας, για να ενημερωθούν οι μαθητές και οι μαθήτριες και να γνωρίσουν τα γεγονότα της περιόδου της γερμανικής κατοχής και της απελευθέρωσης. Έχουν προγραμματιστεί για το διάστημα από 8 έως 12 Οκτώβρη εκδηλώσεις στο χώρο των σχολείων, με παρουσίαση ντοκουμέντων με κείμενα, χρονικό και οπτικοακουστικό υλικό για την απελευθέρωση.
Από την Παρασκευή 5 έως και την Παρασκευή 12 Οκτώβρη, διοργανώνονται ιστορικοί περίπατοι των μαθητών και μαθητριών σε χώρους όπου διαδραματίστηκαν τα γεγονότα και οι μάχες για την απελευθέρωση της πόλης:
-Κτήμα Μουρτζούχου, βίλα Λυμπερόπουλου, Παντοκράτορας, Γερμανού και Ηλείας, όπου έπεσε ο λοχίας του ΕΛΑΣ, Γιώργος Ράμος.
-Κάστρο, εποπτεία λιμανιού, Παντοκράτορας, Ψηλά Αλώνια.
-Σχολικό συγκρότημα Δροσιάς, Προσφυγικά, Ψηλά Αλώνια, Δημαρχείο, πλατεία Γεωργίου.
