Ο Δήμος Πατρέων τίμησε σήμερα τους αγωνιστές που φυλακίστηκαν, βασανίστηκαν και εξορίστηκαν κατά την διάρκεια της επτάχρονης δικτατορίας με σεμνή τελετή όπως αρμόζει στους αγωνιστές.
Ο Δήμαρχος Πατρέων, Κώστας Πελετίδης, κατέθεσε στεφάνι στις 10 το πρωί στο χώρο του 26ουΔημοτικού Σχολείου στην περιοχή της Αγίας Σοφίας, καθώς και εκπρόσωπος της ΠΕΑΕΑ (Πανελλήνια Ένωση Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης). Στη συνέχεια, ακολούθησε εκδήλωση αφιερωμένη στον αγώνα κατά της επτάχρονης δικτατορίας στο 15ο– 17οΔημοτικό Σχολείο στη Δροσιά.
Ο Δήμαρχος Πατρέων μίλησε για το νόημα της ημέρας και του αντιδικτατορικού αγώνα, ενώ ομιλία με τα ιστορικά γεγονότα της ημέρας και συγκεκριμένα για το χρονικό του πραξικοπήματος της 21ηςΑπρίλη 1967 στην Πάτρα, εκφώνησε ο δάσκαλος Πέτρος Βάης.
Αμέσως μετά έγινε κατάθεση στεφανιών και κρατήθηκε ενός λεπτού σιγή.
Τα δύο αυτά σχολεία, κατά τη διάρκεια της δικτατορίας, μετατράπηκαν σε χώρους φυλάκισης των αγωνιστών που όρθωσαν το ανάστημά τους στη δικτατορία και κρίθηκαν επικίνδυνοι για το καθεστώς.
Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν, εκτός από τον Δήμαρχο, η Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου, Κατερίνα Γεροπαναγιώτη, Αντιδήμαρχοι, ο επικεφαλής της δημοτικής παράταξης «Ανυπότακτη Πολιτεία», Χρήστος Πατούχας και εκπρόσωποι της ΠΕΑΕΑ.
ΟΜΙΛΙΑ ΔΗΜΑΡΧΟΥ
«Αγαπητές φίλες και φίλοι, 51 χρόνια μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα, ο καλύτερος τρόπος για να τιμήσουμε όλους όσους αγωνίστηκαν ενάντια στη χούντα των συνταγματαρχών, αυτών που έμειναν όρθιοι στα κρατητήρια, στις φυλακές, στις εξορίες και τα βασανιστήρια, είναι να γνωρίζουμε να μην επιτρέπουμε την ιστορική άγνοια, να βγάζουμε συμπεράσματα, να εμβαθύνουμε και να βρίσκουμε την αιτία.
Η δικτατορία στη χώρα μας, αλλά και σε άλλες χώρες, όπως Χιλή, Ισπανία, Τουρκία κ.α., γίνεται όταν οι κάτοχοι του πλούτου, αυτοί που κάνουν κουμάντο στην οικονομία, δεν μπορούνε με κοινοβουλευτικά μέσα να προωθήσουνε τα συμφέροντά τους, όταν υπάρχουν δυσκολίες λόγω και εσωτερικών αντιθέσεων. Η δικτατορία της 21ηςΑπριλίου, δεν έγινε αυθορμήτως, γεννήθηκε από την κρίση του πολιτικού συστήματος τα προηγούμενα χρόνια. Οι αντιθέσεις είχαν οδηγήσει στο ανεβοκατέβασμα πρωθυπουργών και κυβερνήσεων. Είχε την στήριξη τμημάτων της πλουτοκρατίας και ιδιαίτερα των εφοπλιστών, των ΗΠΑ και κέντρων της αστικής εξουσίας.
Στόχος του πραξικοπήματος, των φασιστών, ήταν να διαμορφωθεί ένα σταθερό πολιτικό σύστημα, με βασικό κορμό την «εθνικόφρονα» παράταξη, σαφώς ελεγχόμενο από τον κατασταλτικό μηχανισμό του κράτους, αστυνομία κ.λπ., στο πλαίσιο του οποίου, θα μπορούσαν να εναλλάσσονται στην κυβερνητική εξουσία, τα αναμορφωμένα αστικά κόμματα, με κατοχυρωμένο τον ρόλο του στρατού, στις πολιτικές εξελίξεις.
Η στρατιωτική δικτατορία της 21ηςΑπριλίου, κατάφερε να επιβληθεί, γιατί δεν υπήρχε απέναντί του ένα λαϊκό κίνημα ιδεολογικά, οργανωτικά και πολιτικά προετοιμασμένο, αποφασισμένο να συγκρουστεί με τους εκπροσώπους του κεφαλαίου. Κυριαρχούσαν οι αυταπάτες, ότι οι επικείμενες εκλογές, με το αποτέλεσμά τους, θα έλυναν τα προβλήματα του λαού.
Όπως και κατά την περίοδο 1940-‘44, στην κατοχή, ο λαός με τον ηρωικό του, ένοπλο αγώνα, με το ΕΑΜ, τον ΕΛΑΣ, την ΕΠΟΝ, συνέτριψε τον κατακτητή.
Έτσι και την περίοδο της δικτατορίας, ο λαός μετά το πρώτο χρονικό διάστημα που ήταν απροετοίμαστος, οργανώθηκε και έδωσε την απάντησή του, σε όσους έσπερναν την ηττοπάθεια, την μοιρολατρία ότι τίποτα δεν γίνεται με την χούντα, θα κάτσει για πολλά χρόνια, μην ασχολείσαι, κοίτα τη δουλειά σου.
Ο αγώνας χιλιάδων κομμουνιστών, δημοκρατών, νεολαίας, η στάση τους στις φυλακές, τις εξορίες, η άρνησή τους να υπογράψουν δήλωση μετανοίας, έδωσε ώθηση στην αντιδικτατορική πάλη, αναπτύχθηκε η αντίσταση, έγινε ο ξεσηκωμός του Πολυτεχνείου που είχε τη δική του συμβολή στο γκρέμισμα της χούντας. Σημαντική βοήθεια στον αγωνιζόμενο λαό, υπήρξε από την διεθνή αλληλεγγύη, ιδιαίτερα των σοσιαλιστικών χωρών, του παγκόσμιου εργατικού κινήματος.
Η στρατιωτική δικτατορία, εκτός των χιλιάδων συλληφθέντων, οι περισσότεροι από τους οποίους γέμισαν τους τόπους εξορίας, τα βασανιστήρια, την τρομοκρατία, τις δολοφονίες, συνέδεσε τον βίο της, με το ξεπούλημα της χώρας στο κεφάλαιο, ντόπιο και ξένο. Ωνάσηδες, Τομ Πάπας κ.λπ. αλώνιζαν με φιμωμένο εργατικό δυναμικό.
Αυτό το κυρίαρχο οικονομικό σύστημα δεν το ξεχνά, γι αυτό θρέφει τους νοσταλγούς της χούντας, τους ναζιστές, την Χρυσή Αυγή. Για να τους έχει για ώρα ανάγκης, να φιμώσουν το λαϊκό κίνημα και να δρα το κεφάλαιο ελεύθερα.
Αγαπητές φίλες και φίλοι
Οφείλουμε να βγάλουμε συμπεράσματα από τον τρόπο που οι κάτοχοι του πλούτου, διαιωνίζουν την κυριαρχία τους, τις μεθόδους που ακολουθούν. Από το 1974 μέχρι σήμερα, έχουμε κοινοβουλευτική δημοκρατία, δεν έχουμε τη βία της δικτατορίας, υπάρχει η δυνατότητα να εκφραστείς. Ο λαός όμως χάνει συνεχώς δικαιώματα, η ζωή του έγινε κόλαση, η ανεργία στα ύψη, η φτώχεια απλώνεται, η νεολαία ξενιτεύεται και έτσι δίνεται η χαρά στους κυβερνώντες να παρουσιάζουν μικρότερους δείκτες ανεργίας.
Υπάρχει πλήρης αναντιστοιχία ανάμεσα στις δυνατότητες της εποχής μας, τις δυνατότητες της επιστήμης και της τεχνικής, με τη ζωή του λαού μας, αλλά και άλλων λαών. Οι κάτοχοι του πλούτου, προσπαθούν με τα μέσα που διαθέτουν να κάνουν κουρκούτι το μυαλό των ανθρώπων, τρομοκρατούν το λαό με την οικονομική τους ισχύ και την ανεργία. Σπέρνουν την ηττοπάθεια και την μοιρολατρία, ότι δεν υπάρχει δρόμος διαφυγής. Δεν μπορείς να τα βάλεις με τις πολυεθνικές και τα εργαλεία τους, ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς, Ε.Ε., ΝΑΤΟ, κυβερνήσεις που τους υπηρετούν. Αν κουνηθείς, θα σε συντρίψουν, δείτε τι γίνεται στις διπλανές χώρες.
Πράγματι, ο συσχετισμός είναι αρνητικός, υπάρχουν τεράστιες δυσκολίες, αλλά και τεράστιες δυνατότητες. Το δίκιο είναι με το μέρος του λαού, των ανθρώπων της εργασίας, και θα νικήσει όπως και στο παρελθόν. Αυτοί έχουν εκατομμύρια, αλλά είναι λίγοι, ο λαός όμως είναι εκατομμύρια.
Σήμερα, ο καλύτερος τρόπος τιμής των αγωνιστών του αντιδικτατορικού αγώνα είναι να δυναμώσουμε το λαϊκό κίνημα να μεγαλώσει η αντεπίθεση, ώστε να βελτιωθεί η ζωή του λαού, της νεολαίας, να γίνουν ανατροπές. Αφέντης του τόπου μας να είναι αυτοί που εργάζονται και όχι αυτοί που ζουν εκμεταλλευόμενοι τους εργαζόμενους. Τότε θα έχουμε πραγματική ελευθερία, δημοκρατία, δεν θα λείπει το ψωμί και η γνώση από κανένα σπίτι. Ένα δυνατό λαϊκό κίνημα δεν θα επιτρέψει να ξαναζήσει ο τόπος μας τους μηχανισμούς κρατικής καταστολής και βίας, περιορισμού των ελευθεριών και της δράσης τους.
Αγαπητές φίλες και φίλοι
Σ’ αυτή την κατεύθυνση πρέπει να αγωνίζεται ο πατραϊκός λαός, οι εργαζόμενοι, οι κατεστραμμένο επαγγελματίες, οι ξεκληρισμένοι αγρότες, η νεολαία.
Δεν αρκεί να μετράμε 34.000 ανέργους, 15.000 ενταγμένους στο ΚΕΑ, να παρατηρούμε, να περιγράφουμε και να μένουμε εκεί. Πρέπει να κάνουμε και το επόμενο βήμα. Δράση για να αντιμετωπίσουμε την αιτία χωρίς φόβο. Είναι μονόδρομος ο αγώνας του λαού να πατάξει αυτούς που κάθονται στο σβέρκο του και δεν τον αφήνουν να αναπνεύσει.
Το Δημοτικό Συμβούλιο, η Δημοτική Αρχή, πρέπει να συνεχίζουμε να παίρνουμε πολιτικές πρωτοβουλίες που θα βοηθούν τον πατραϊκό λαό να ανασαίνει. 51 χρόνια μετά την δικτατορία είμαστε πλέον περισσότερο έμπειροι. Μπορούμε αυτή την εμπειρία να την αξιοποιήσουμε.
Τιμούμε όλους όσους αγωνίστηκαν, ακολουθώντας τα βήματά τους, παίρνουμε κουράγιο, παραδειγματιζόμαστε, βάζουμε κι εμείς το λιθαράκι μας, για να μην έχουμε ποτέ ξανά χούντες. Για να σταματήσει η εκμετάλλευση του ανθρώπου από άνθρωπο»,
ΟΜΙΛΙΑ ΠΕΤΡΟΥ ΒΑΗ
«Όπως «ο δρόμος έχει τη δική του ιστορία…», έτσι και το σχολείο, πολλά σχολεία κι αυτό το σχολικό συγκρότημα, έχει την ιστορία του. πάντα η παιδεία ήταν παρούσα στις μεγάλες ιστορικές στιγμές, προσέφερε και υπέφερε. Γι’ αυτό οι δάσκαλοι είμαστε εδώ, οφείλουμε να πούμε έναν λόγο ιστορικής αλήθειας, λόγο παιδαγωγικό.
Πέρασαν 51 χρόνια, πάνω από μισός αιώνας. 21 Απρίλη 1967. Το πραξικόπημα των συνταγματαρχών, της χούντας, οδήγησε σε στρατιωτική δικτατορία. Η δικαιολογία ήταν ότι η χώρα κινδύνευε από τους κομμουνιστές. Η πραγματική αιτία ήταν ότι το αστικό πολιτικό σύστημα μετά την κατοχή, για πάνω από 20 χρόνια, δεν μπόρεσε να σταθεροποιηθεί, είχε συνεχείς τριγμούς και αντιθέσεις. Χρειαζόταν η πιο αυταρχική μορφή του αστικού πολιτεύματος, η δικτατορία, για να σταματήσει τους ενδοαστικούς ανταγωνισμούς και να παραδώσει αργότερα το σύστημα σταθερό και χωρίς εσωτερικούς κλυδωνισμούς. Οι πραξικοπηματίες είχαν αρχικά την ανοχή κι αργότερα και τη στήριξη των Αμερικάνων, του ΝΑΤΟ, των ευρωπαϊκών θεσμών, αφού τα συμφέροντα τους (βάσεις, φοροαπαλλαγές πολυεθνικών επιχειρήσεων) εξυπηρετούνταν κατά τον καλύτερο τρόπο.
Η Πάτρα ξύπνησε παγωμένη, όπως και όλη η Ελλάδα. Οι απλοί πολίτες χαμηλόφωνα ρωτούσαν τι συνέβη. Τα σχολεία και άλλες υπηρεσίες έμειναν κλειστά. Βρισκόμαστε στο χώρο των 15ουκαι 17ουΔημοτικών Σχολείων, εδώ που εκείνο το πρωί, έγινε χώρος συγκέντρωσης αγωνιστών που η ιδεολογία τους ήταν αντίθετη με τη δικτατορία, δημοκράτες, αριστεροί, οπαδοί της ΕΔΑ και της νεολαίας Λαμπράκη, δραστήριοι συνδικαλιστές (όπως το 1943 οι Ναζί συγκέντρωσαν στον ίδιο χώρο τους συλληφθέντες πατριώτες στο Μπλόκο των Προσφυγικών). Το ίδιο συνέβη και στον χώρο που στεγάζεται το 26οΔημοτικό Σχολείο στην οδό Αγ. Σοφίας.
Τιμούμε μ’ αυτή τη λιτή εκδήλωση τους συλληφθέντες που οδηγήθηκαν τις επόμενες μέρες στην εξορία, στη Γυάρο και στη Λέρο, σε φυλακές και σε βασανιστήρια. Δεκάδες συμπολίτες μας, πολλοί απ’ αυτούς γνωστοί στους μεγαλύτερους από μας, αγωνιστές που δεν συμβιβάστηκαν, αγωνίστηκαν για να πέσει η χούντα και συνέχισαν τους πολιτικούς αγώνες για κοινωνική δικαιοσύνη και μετά τη δικτατορία.
Η εκπαίδευση, τα σχολεία και οι εκπαιδευτικοί δεν ξέφυγαν από το στόχαστρο της χούντας. Η διδασκαλία έπρεπε να «…αποσκοπεί στην ηθικήν και πνευματικήν αγωγήν και την ανάπτυξιν της εθνικής συνειδήσεως των νέων επί τη βάσει των ιδεολογικών κατευθύνσεων του ελληνοχριστιανικού πολιτισμού». Δύο δημοκράτες και αριστεροί καθηγητές απολύθηκαν στην Πάτρα, (Β. Λ., Ν. Λ.), βιβλία με προοδευτικό περιεχόμενο, κυρίως ιστορικά, απαγορεύτηκαν (των Κορδάτου, Παπανούτσου, Ηλιού, Σβώλου, του πατρινού Παπαστεριόπουλου κ.ά.), οι καθηγητές αναγκάζονταν να κρατούν ατομικό φάκελο για κάθε μαθητή όπου θα «…παρουσιάζεται η όλη εικών της ψυχοσωματικής αναπτύξεως αυτού».
Η διορισμένη δημοτική αρχή, το 1968, απονέμει το χρυσό μετάλλιο της πόλης στον δικτάτορα Παπαδόπουλο «…για το εθνοσωτήριον έργον του…». Σήμερα η Δημοτική αρχή τιμά όσους υπέφεραν, όσους αγωνίστηκαν κατά της χούντας, ενισχύει την ιστορική μνήμη για να μην ξεχνούμε τι σημαίνει φασισμός, για να οδηγούμε με γνώση τα βήματά μας στη ζωή, να μην μας ξεγελά το προσωπείο της Χ.Α.
Είναι νοσταλγοί των Ναζί και της δικτατορίας και, αν τους το επιτρέψουμε, τότε θα δούμε το πραγματικό τους προσωπείο. Κάνει πως υπερασπίζει τους πολίτες που υποφέρουν από την κρίση, που ασκείται στο εθνικιστικό δηλητήριο, ειδικά στην νεολαία, και ξεχνάει να πει ότι οι ιδεολογικοί της πρόγονοι-η χούντα των Συνταγματαρχών - μαζί με το ΝΑΤΟ και τους Αμερικανούς, είναι αυτοί που άνοιξαν τις πόρτες για τον τεμαχισμό της Κύπρου.
Αλήθειες που οφείλουμε να μην ξεχνάμε, γιατί, στις σημερινές συνθήκες, οι ανταγωνισμοί των ιμπεριαλιστών στην περιοχή μας φέρνουν ξανά τη φωτιά του πολέμου στην γειτονιά μας, την αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας, τη μετατροπή της χώρας μας “σε πεδίο βολής ξένων φαντάρων” που δεν θα διστάσουν για τα αλλότρια συμφέροντά τους να γενικεύσουν το αιματοκύλισμα.
Παροτρύνουμε τη νέα γενιά να ψάξει την αλήθεια, να αναζητήσει το νήμα της πραγματικής γνώσης, που τις περισσότερες φορές της αποκρύβεται, γιατί η γνώση είναι δύναμη, για να αλλάξει αυτός ο άδικος και γερασμένος κόσμος.
Βρισκόμαστε στο χώρο του Σχολείου. Από εδώ είναι ανάγκη να καλλιεργείται η ιστορική μνήμη, η γνώση της ιστορίας των αγώνων του λαού μας. Το Σχολείο, ο δάσκαλος, ο κάθε μαθητής να γνωρίζει την ιστορία του ίδιου του Σχολείου, εκεί που καθημερινά ζει, μαθαίνει και παίζει. Η πινακίδα, η εντοιχισμένη πλάκα, η ιστοσελίδα του Σχολείου είναι βιβλία, είναι αντικείμενα διδασκαλίας, μορφές επικοινωνίας και πληροφόρησης.
Αν ο φασισμός στηρίζεται στον σκοταδισμό, το Σχολείο έχει πόρτες και παράθυρα ανοιχτά στη γνώση, «… να μπαίνει ο κυρ-ήλιος…» που λέει ο Παλαμάς, η γνώση που διαλύει τα σκοτάδια της αντίδρασης και κάνει τον άνθρωπο ικανό να καθορίζει το δικό του μέλλον. Είναι ο σκοπός του Σχολείου και των δασκάλων».
