Το 2018 συμπληρώθηκαν 100 χρόνια ζωής και δράσης της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας (ΕΜΕ). Ένας είναι ο βασικός σκοπός ύπαρξης της ΕΜΕ, η με κάθε θεμιτό μέσον συμβολή στην ανάπτυξη της επιστήμης των Μαθηματικών και συνακόλουθα της Μαθηματικής παιδείας στη χώρα μας. Τα Μαθηματικά αποτελούν ιστορικά το πρώτο σύνολο γνώσεων που οργανώθηκε ως επιστήμη, προϊόν του ορθολογικού πνευματικού κινήματος που σκίρτησε τον έκτο π.Χ. αιώνα στις Ιωνικές πόλεις της Μικράς Ασίας. Αποτέλεσαν έτσι, και με μια έννοια αποτελούν ακόμα, το πρότυπο για κάθε άλλο σύνολο γνώσεων που οργανώνεται σε επιστήμη, από την Αστρονομία, την υδροστατική, τη Μηχανική, την οπτική, κλπ μέχρι τη μουσική.Ήταν τότε, και παρέμειναν για 2000 περίπου χρόνια, η επιστήμη της ποσότητας και της μορφής, του αριθμού, με άλλα λόγια, και του σχήματος, ενώ σήμερα αγκαλιάζουν όλες τις μορφές και τις εκφάνσεις του επιστητού, των άλλων επιστημών, της τεχνολογίας και της καθημερινής ζωής.
Με την συμπλήρωση των 100 χρόνων της ΕΜΕ,ο Πολιτιστικός Οργανισμός του Δήμου Πατρέων, με το Παράρτημα Αχαΐας της ΕΜΕ συνδιοργανώνουν ημερίδα την Τετάρτη 23 Ιανουαρίου 2019 και ώρα 19.00 στην Δημοτική Βιβλιοθήκη του Δήμου Πάτρας.
Πρόγραμμα της ημερίδας:
Τι είναι οι αριθμοί και πως τους γνωρίζουμε;
Στάθης Ψύλλος
Τμήμα Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Τι είναι οι αριθμοί; Τους ανακαλύπτουμε ή τους επινοούμε; Πως τους γνωρίζουμε; Μέσω της εμπειρίας ή μέσω του νου; Και τι καθιστά αληθείς τις μαθηματικές προτάσεις; Οι φιλόσοφοι και οι μαθηματικοί έχουν δώσει πολλές και διαφορετικές απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα. Σε αυτή την ομιλία θα αναλύσουμε το θέμα της ύπαρξης, φύσης και γνώσης των μαθηματικών οντοτήτων.
Η μουσική στην επιστήμη και την καθημερινή ζωή κατά την κλασική αρχαιότητα
Ευτύχης Παπαδοπετράκης
Τμήμα Μαθηματικών
Πανεπιστήμιο Πατρών
Έλλογες ανθρώπινες δραστηριότητες, που αντανακλούν την πάλη του ανθρώπου να τιθασεύσει τους ήχους και την πληθικότητα, ανάγονται στο τέλος της μέσης παλαιολιθικής εποχής. Στον Ελλαδικό χώρο, με τις απαρχές των αιγαιοπελαγίτικων πολιτισμών, η μουσική συνόδευε κάθε δραστηριότητα της καθημερινής ζωής. Τα μουσικά όργανα τον 5ο αιώνα είναι πολύ εξελιγμένα, ενώ η καλλιέργεια των μαθηματικών στη σχολή των Πυθαγόρειων και η πρώτη θεωρία αριθμών βρήκε πρόσφορο έδαφος αλληλεπίδρασης στη μουσική θεωρία της εποχής, με τις μεσότητες του Αρχύτα και τους υπολογισμούς του Τίμαιου. Με τα μαθηματικά ασχολείται μια πολύ μικρή μερίδα των πολιτών, σε αντίθεση με τη μουσική που παρέμεινε στο επίκεντρο σε όλες τις μορφές της κοινωνικής ζωής, στις θρησκευτικές τελετές, στο θέατρο, στην παιδεία, στην εργασία, στον αθλητισμό, ακόμη και στον πόλεμο.