Ο Δήμος Πατρέων τίμησε σήμερα την 74η επέτειο της απελευθέρωσης της Πάτρας από την γερμανική κατοχή.
Οι σημερινές εκδηλώσεις ξεκίνησαν στις 10 το πρωί με την καθιερωμένη δοξολογία.
Στην συνέχεια πραγματοποιήθηκε εκδήλωση στα Ψηλά Αλώνια, στο χώρο που έχει ανεγερθεί το Μνημείο των 11 απαγχονισθέντων αγωνιστών.
Η εκδήλωση ξεκίνησε με ομιλία της Πρόεδρου του Δημοτικού Συμβουλίου, Κατερίνας Γεροπαναγιώτη – Θεοδωρακοπούλου, η οποία τόνισε:
«Κύριε Δήμαρχε,
Αξιότιμοι κυρίες και κύριοι, αγαπητοί μαθητές,
Άλλη μια χρονιά προστίθεται για να συμπληρώσουμε 74 χρόνια απο την απελευθέρωση της πόλης μας από τα γερμανικά στρατεύματα.
Τιμάμε όσους αγωνίστηκαν, όσους θυσιάστηκαν, όσους έδρασαν με κάθε τρόπο ενάντια στο ναζιστικό - φασιστικό ιμπεριαλιστικό "Αξονα" Γερμανίας - Ιταλίας - Ιαπωνίας και των συμμάχων τους.
Τιμάμε τους μαχητές και τις μαχήτριες του 12ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ που απελευθέρωσαν την πόλη μας. Τιμάμε τους Αγωνιστές και τις αγωνίστριες της ΕΑΜιής αντίστασης.
Τιμάμε όσους φυλακίστηκαν, βασανίστηκαν, εκτελέστηκαν,στη βίλα Λυμπερόπουλου, στο κτήμα Μουρτζούχου, στις φυλακές Μαργαρίτη, στο μπλόκο των Προσφυγικών, στα Ψηλαλώνια.
Να πως περιγράφει εκείνες τις μέρες της απελευθέρωσης μιαζωντανή μαρτυρία:
«(...) Θυμάμαι, όταν πήγα στο πλατύσκαλο και κοίταγα την Αγίου Νικολάου προς τα κάτω, πρωινές ώρες, επτά ήτανε, έξι η ώρα, είχε ξημερώσει, έρχονταν ένα μπουλούκι από κάτω ρακένδυτοι άνθρωποι. Είχανε φτάσει σχεδόν απάνω, μέχρι τον Αι – Νικόλα. Πολλοί άνθρωποι, αλλά τους έβλεπες σαν αλαφιασμένους, και βγαίνανε από τα παράθυρα οι γυναικούλες και τους αγκαλιάζανε και τους φιλούσανε. (...) Αυτοί οι άνθρωπο λοιπόν απελευθερωθήκανε. Ενώ ξέρανε ότι πηγαίνανε για εκτέλεση, βρέθηκαν στην Αγίου Νικολάου ελεύθεροι και ανεβαίνανε να πάνε στα σπίτια τους. Αυτή την εικόνα δεν θα τη ξεχάσω ποτέ.» (μαρτυρία Π. Γεωργόπουλου)Επρόκειτο για κρατούμενους των Γερμανών στο Παλαιό Αρσάκειο. Οι περισσότεροι ήταν κάτοικοι των Προσφυγικών.
Στις 5 του Οκτώβρη ο Βασίλης Ρούφος φτάνει στην Πάτρα και γίνεται δεκτός με μεγάλο ενθουσιασμό από τον πατραϊκό λαό, προς τον οποίο, μιλώντας από τον εξώστη του Δημαρχείου, είπε ανάμεσα σε άλλα τα παρακάτω :
«Όταν το 1941 εκινδύνευε να εξολοθρευτεί η φυλή μας, μέσα από το λαό ξεπήδησε το ΕΑΜ. Στους δρόμους της Αθήνας έδωκε περίφημες μάχες που είχαν ως αποτέλεσμα την ανύψωση του βιοτικού επιπέδου του λαού και τη ματαίωση της επιστράτευσης. Με παλλαϊκές κινητοποιήσεις επέτυχε επίσης να εμποδίσει την επέκταση της Βουλγαρικής κατοχής. Το ΕΑΜ δημιούργησε τον θρυλικό ΕΛΑΣ, ο οποίος εξασφάλισε στην αρχή μικρές ελεύθερες περιοχές για να επεκταθούν αργότερα αυτές σε ολόκληρη τη χώρα. (…) Οφείλω να δηλώσω ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα στάθηκε πρωτοπόρο στον αγώνα. Οφείλω επίσης να δηλώσω ότι εν πλήρη γνώση έσπευσα και εγώ να ταχτώ στο πλευρό του λαού, να υποστώ βάσανα, ταλαιπωρίες και κινδύνους μαζί του. »
Όπως ο Α', έτσι και ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος (1939 - 1945) ήταν αποτέλεσμα της μεγάλης όξυνσης των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων (ο ένοχος) και της πάλης για το ξαναμοίρασμα του κόσμου (η αιτία), που δεν μπορούσαν να λυθούν παρά μόνο ένοπλα μεταξύ των καπιταλιστικών κρατών.
Σήμερα, 74 χρόνια από τη λήξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, οι ιμπεριαλιστές ακονίζουν πάλι τα μαχαίρια τους για να ξαναμοιράσουν τις πλουτοπαραγωγικές πηγές και τους δρόμους Ενέργειας. Αυτό αποδεικνύεται απ' τους δεκάδες τοπικούς και περιφερειακούς πολέμους, απ' τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις, με θύματα τους λαούς και με χιλιάδες πρόσφυγες και ξεριζωμένους. Στην περιοχή μας οξύνονται οι αντιθέσεις ανάμεσα σε ΝΑΤΟ – ΗΠΑ – ΕΕ από τη μια και τη Ρωσία από την άλλη.
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ έχει μεγάλες ευθύνες, γιατί παρασέρνει τη χώρα ακόμη πιο βαθιά σ' αυτό το μακελειό, για λογαριασμό του εγχώριου μεγάλου κεφαλαίου, ακολουθώντας την πολιτική των προηγούμενων αντιλαϊκών κυβερνήσεων της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. Έχει μετατρέψει τη χώρα σε ΝΑΤΟικό ορμητήριο, έχει προχωρήσει στην αναβάθμιση και επέκταση των αμερικανοΝΑΤΟικών βάσεων στην Ελλάδα, συμμετέχει στη διαπάλη για τη μοιρασιά της "λείας". Πρωτοστάτησε και πρωτοστατεί σαν σημαιοφόρος του ΝΑΤΟ στον εκβιασμό για να γίνει αποδεκτή η επικίνδυνη «Συμφωνία των Πρεσπών».
Ψευδώς ισχυρίζονται τα αστικά κόμματα στον λαό μας ότι μπορεί να είναι και η πίτα ολάκαιρη και ο σκύλος χορτάτος. Να είναι με την Ευρωπαϊκή Ένωση, με τα μονοπώλια και την κερδοφορία τους και ταυτόχρονα ο λαός μας να ευημερεί. Είναι επικίνδυνοι οι ισχυρισμοί της κυβέρνησης ότι το ΝΑΤΟ αποτελεί παράγοντα «σταθερότητας» και «ειρήνης».
Η ίδια η ζωή, η ιστορία του τόπου μας επιβεβαιώνει ακριβώς το αντίθετο.
Φίλες και φίλοι,
Ο λαός μας, πλήρωσε με φόρο αίματος το φασισμό, γέννημα θρέμμα του καπιταλισμού, την πιο ανοιχτή, την πιο αιματηρή μορφή δικτατορίας της αστικής τάξης. Αυτό μας οδηγεί αταλάντευτα στο να μην διευκολύνουμε ως δημοτική αρχή με οποιονδήποτε τρόπο την δράση των σημερινών απογόνων του ναζισμού, που είναι το εγκληματικό ναζιστικό μόρφωμα της Χρυσής Αυγής.
Αυτό το Δημοτικό Συμβούλιο θα συνεχίσει να υπερασπίζεται με συνέπεια τα λαϊκά συμφέροντα. Θα συνεχίσουμε να κάνουμε το χρέος μας, να μην διευκολύνουμε τη δράση της Χρυσής Αυγής, τη ναζιστική της ιδεολογία, από την οποία εκπορεύεται ο εγκληματικός της χαρακτήρας. Συνεχίζουμε μαζί με το λαό και τις οργανώσεις του για να απομονωθεί η δράση ενός μορφώματος που εκφράζει την πιο ακραία μορφή της ταξικής εκμετάλλευσης.
Ο φασισμός στην Ελλάδα τσακίστηκε με τον οργανωμένο λαό στον αγώνα και την πρωτοπορία του στην ένοπλη πάλη.
Εμπνεόμαστε και διδασκόμαστε από αυτόν τον αγώνα.
Στις φετεινές μας εκδηλώσεις εντάξαμε το χώρο της Αχάια Κλάους, που αποτέλεσε το ορμητήριο του 12ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ πριν την απελευθέρωση της πόλης. Εχθές, σε μια λιτή εκδήλωση παρουσιάστηκε το αρχειακό υλικό της Αχάια Κλάους και είχαμε την ευκαιρία να περπατήσουμε στα χνάρια των απελευθερωτών της Πάτρας. Ο εγγονός ενός από τους μαχητές μάλιστα προσέφερε στην έκθεση την κουβέρτα του παππού του, φυλαγμένη από εκείνες της μέρες. Μια κόκκινη κουβέρτα που ταξίδεψε από εκείνες της μέρες για να μας θυμίζει όσους αγωνίστηκαν για την απελευθέρωση της πόλης μας. Θέλουμε, για ακόμη μια φορά, να ευχαριστήσουμε την Αχάια Κλάους που μας έδωσε την ευκαιρία να αναδείξουμε και να γνωρίσει ο πατραϊκός λαός την ιστορία του χώρου την περίοδο της κατοχής και της αντίστασης.
Το να γίνονται σήμερα εκδηλώσεις για 4η συνεχή χρονιά και να μαθαίνει η νέα γενιά την ιστορία της πόλης της, κάποιοι το βαφτίζουν «παραχάραξη της ιστορίας» και «κομμουνιστική κατήχηση». Είναι φυσιολογικό όσοι έχουν κάνει επιλογή και στηρίζουν διαχρονικά τις αντιλαϊκές πολιτικές αστικών κυβερνήσεων, ΕΕ, κεφαλαίου να μη θέλουν να βλέπει σήμερα η νέα γενιά μέσα από την ιστορία της πόλης της ότι ναι, μπορεί ο αγώνας της να νικήσει. Γιατί πραγματική πρόοδος είναι ο λαός να ζει με βάση τις σύγχρονες ανάγκες του, τις δυνατότητες που δημιουργούν η επιστήμη, η τεχνολογία, η παραγωγικότητα της εργασίας.
Η λαϊκή αντιφασιστική νίκη επιβεβαιώνει μια βασική αρχή της ιστορικής εξέλιξης, ότι ο οργανωμένος και αποφασισμένος λαός, που έχει το δίκιο με το μέρος του, μπορεί να νικήσει οποιονδήποτε αντίπαλο, όσο και αν αυτός φαντάζει ανίκητος. Το αποδεικνύει ο ίδιος ο λαός μας, που σήκωσε τη δεκαετία 1940-1949 τρεις φορές τα όπλα ενάντια σε ξένους και ντόπιους δυνάστες.
Η Μεγάλη Αντιφασιστική Νίκη εμπνέει τους λαούς τους διδάσκει πίστη στη δύναμή τους. Αυτήν τη δύναμη μπορούν και πρέπει σήμερα να δοκιμάσει ο λαός μας για να απαλλαγεί από τα μνημόνια διαρκείας, τη φτώχεια, την ανεργία. Για να απεμπλακεί η Ελλάδα από τους ιμπεραλιστικούς πολέμους, να αποδεσμευτεί από το ΝΑΤΟ και την ΕΕ, να κλείσουν όλες οι στρατιωτικές βάσεις στη χώρα μας. Το λαϊκό κίνημα είναι σίγουρο ότι θα βάλει πιο αποφασιστικά τη σφραγίδα του τα επόμενα χρόνια για να δυναμώσει η πάλη ενάντια στο σύστημα που γεννά φτώχεια, κρίσεις και πολέμους.
Θα ήθελα να κλείσω με μια φράση του Άρη Βελουχιώτη, του θρυλικού καπετάνιου του ΕΛΑΣ, από τον χαιρετισμό του κατά την απελευθέρωση της Πάτρας.
« (…) Δεν σας υποσχόμεθα τίποτα. (…) Δεν θα σας δώσουμε τίποτα. Ό,τι πάρετε, θα το πάρετε μόνοι σας, με τη γροθιά σας. Ο Ελληνικός λαός αρκετά έχει γίνει καρικατούρα με γκλίτσα και τσαρούχια στις γελοιογραφίες των ξένων περιοδικών. Ο Ελληνικός λαός έχει σήμερα τη ζωτικότητα να ανοίξει νέους δρόμους».
Παρόντες στην εκδήλωση ήταν ο Δήμαρχος Πατρέων, Κώστας Πελετίδης, οι Αντιδήμαρχοι, επικεφαλής και εκπρόσωποι δημοτικών παρατάξεων, δημοτικοί και διαμερισματικοί σύμβουλοι, Πρόεδροι δημοτικών Οργανισμών, αγωνιστές και εκπρόσωποι αντιστασιακών οργανώσεων, εκπρόσωποι κομμάτων και νεολαιών, εκπρόσωποι της Αστυνομίας και του Λιμενικού, εκπρόσωποι φορέων και συλλόγων, εκπρόσωποι εργατικών σωματείων και πλήθος κόσμου.
Ιδιαίτερη ήταν η παρουσία των μαθητών των καθηγητών και των δασκάλων από το 4ο και το 5ο Δημοτικά Σχολεία και το 3ο και 7ο Γυμνάσια της Πάτρας.
Στεφάνια κατατέθηκαν από τον Δήμο Πατρέων, την Πανελλήνια Ένωση Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης και Δημοκρατικού Στρατού, την δημοτική παράταξη «ΡΑΠ – Ανθρώπινη Πόλη», την δημοτική παράταξη «Ανυπότακτη Πολιτεία», την δημοτική παράταξη «Όλοι μαζί για την Πάτρα», τον ΣΥΡΙΖΑ Ν. Αχαΐας, την Τομεακή Επιτροπή Αχαΐας του Κουμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας, το Τομεακό Συμβούλιο Αχαΐας της ΚΝΕ, τον Σύλλογο Φυλακισθέντων – Εξορισθέντων 1945-1974 «Πέτρινα Χρόνια», την Περιφερειακή Δ/νση Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, την Α’βάθμια και Β’ βάθμια Εκπαίδευση.
Οι εκδηλώσεις συνεχίζονται στις 8 το βράδυ στην Πλατεία Γεωργίου με ομιλία από τον Δήμαρχο Πατρέων, Κώστα Πελετίδη και μουσική παράσταση από την «χορωδία ΑΝΤΗΧΩ», το Χορευτικό Τμήμα του Πολιτιστικού Οργανισμού και τη Λαϊκή Ορχήστρα του.
Παράλληλα, ο Δήμος Πατρέων, σε συνεργασία με την Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Δυτικής Ελλάδας προγραμματίζει σειρά δράσεων στο πλαίσιο του εορτασμού για την απελευθέρωση της Πάτρας, για να ενημερωθούν οι μαθητές και οι μαθήτριες και να γνωρίσουν τα γεγονότα της περιόδου της γερμανικής κατοχής και της απελευθέρωσης. Έχουν προγραμματιστεί για το διάστημα από 8 έως 12 Οκτώβρη εκδηλώσεις στο χώρο των σχολείων, με παρουσίαση ντοκουμέντων με κείμενα, χρονικό και οπτικοακουστικό υλικό για την απελευθέρωση.
Από την Παρασκευή 5 έως και την Παρασκευή 12 Οκτώβρη, διοργανώνονται ιστορικοί περίπατοι των μαθητών και μαθητριών σε χώρους όπου διαδραματίστηκαν τα γεγονότα και οι μάχες για την απελευθέρωση της πόλης.